Constantine Kokossis: Taste of the End

Waiting 

He was waiting.

Not to hear the arguments of experts

but to listen to

threatening, advancing sounds.

Sometime ago, he dismissed his dependence

on logic,

ignoring the darts of criticism.

Just observing the others,

the inferior ones, tied to the Forum.

No more attempts to explain what occurs,

but that imperceptible play of the eyelids,

the wonder inset in the corner of the eye

or perhaps a sardonic quivering of the lips.

Now, the commonness of a normal life

devoid of drama.

Pretexts

You expected to dedicate yourself to action,

to organize yourself and some others

realizing, of course, that prudence and maturity,

when they work together, are helpful.

You were expecting.

Action was stolen by those who had played and won.

Your passion for organizing, mockingly winked at you,

since it required a previous vigor.

As for prudence, it had finished as a moth eaten mould.

Maturity seemed up in the air, impossible to reach.

The previous impeaches the present.

Expectation—as you know very well—

poses as a funeral.

In praise of an ambiguous mood | Pericles’ Epitaph

An endless analysis doesn’t seem to help,

nor does the search for historical elements.

Today the “zero participating”

tend to dominate more and more.

The decay or misunderstanding of

principles and values

has become the rule.

They geometrically increase everywhere

keeping their distance, consciously

or even ostensibly

loathing alien idols

and the sparkle of falling stars.

Proving they are not few–

those who justify non-participation.

So we return to the text:

“The one not participating in public affairs

is not just inert…”

Once more you try to reach a conclusion.

Even then it is possible that

Few shared the same belief.

Humans are always exactly the same.

But saying

“… we consider him vile”

feels like stabbing in the chest.

Taste of the End

When the narration ends

some bitter taste always remains on the palate

for what was left unsaid

through negligence or ignorance.

Precisely what inflates sorrow,

since the theoretical discussion

about human limits

has been tested again.  

Translated from the Greek by  Katerina Anghelaki-Rooke | Michael March

Constantine Kokossis was born in 1951 in Athens, Greece. After completing his studies, he joined the Foreign Service (1976-2012). He was posted to Turkey, Belgium, Cyprus, USA, Ethiopia, Albania and the Czech Republic. He is the author of the novels: The Emergence of the West (Alexandria, 2004); Diversion (Iolkos, 2010); Achilles’ Long Journey (Alexandria, 2010) which was translated into Czech (Achileas, Achil, nebo…nic), edited by “Vydava-Telstvi Rula, 2011); and Twelve Short Poems for Faint-Hearted Times. In 2015, Constantine Kokossis received the Spiros Vergos Prize for Freedom of Expression awarded by the Prague Writers’ Festival.

Author: Constantine Kokossis

Γνώθι σ’αυτόν

Γράφει ο Μιχάλης Μελετίου // *

Παρουσίαση της ποιητικής συλλογής του κ. Κώστα Κοκόση με τίτλο «12 μικρά ποιήματα απαντοχής σε μικρόψυχους καιρούς» των Εκδόσεων ΑΩ.

Οι αξίες της αρετής και της ανάληψης των ευθυνών από τη μια, αλλά και η χρεία για την επιμέλεια του εαυτού μας από την άλλη, πρέπει πάντοτε να υπενθυμίζονται αλλά βεβαίως και να επιδιώκονται. Ποτέ δεν θα παλιώσει αυτή η ανάγκη γιατί ταιριάζει απόλυτα στην ανθρώπινή μας φύση. Η πορεία της ζωή μας, ομοιάζει εν πολλοίς, με την ίδια τη στιγμή της γέννησής μας. Παλαιά όσον η ίδια η ζωή και ταυτόχρονα καινούρια και άγνωστη όσο το αύριο. Το ίδιο ισχύει και για τις γενιές ή τις κοινωνίες των ανθρώπων που έρχονται, φεύγουν, δημιουργούν ή καταστρέφουν.  Ασφαλώς, τα πιο πάνω καθορίζουν και τη δική μας κοινωνία και συνέχεια μέσα στους στενωπούς των ιστορικών προκλήσεων. Εξάλλου, όπως είπε και ο Πλάτων στον «Τίμαιο», δια στόματος του αιγύπτιου ιερέα, εμείς οι Έλληνες είμαστε πάντοτε παιδιά. Γεμάτοι λησμονιά μα και ορμή ακατάλυτη. Εκ του παρελθόντος όμως προϊδεάζεται το παρόν και το μέλλον. Αν δεν θέλουμε λοιπόν να ζούμε συνεχώς σε έναν άχαρο ενεστώτα με παρακείμενους και με εκ προοιμίου συντελεσμένους μέλλοντες γιομάτο, πρέπει απαραιτήτως να γίνει μια σοβαρή στροφή προς τα έσω∙ μια ενδοσκόπηση.

Αυτές τις σκέψεις πρέπει να έχει κατά νου όποιος επιχειρήσει την περιδιάβαση μέσα στην σκέψη του κυρίου Κώστα Κοκόση, έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται στην ποιητική του συλλογή με τίτλο «12 μικρά ποιήματα απαντοχής σε μικρόψυχους καιρούς», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΑΩ (2013). Ήδη, από το motto της συλλογής, ο αναγνώστης λαμβάνει μια έντονη γεύση για το τι πρόκειται να επακολουθήσει: «Εδιζησάμην εμαυτόν» έλεγε ο Ηράκλειτος εννοώντας ότι πρέπει να αναζητήσουμε τον εαυτόν μας, μέσα μας. Αυτό ακριβώς μας καλεί να πράξουμε και ο κ. Κοκόσης μέσω της ποίησής του, αφού εκπέμπει στο ίδιο μήκος κύματος της διανοητικής αναζήτησης με όσους επιθυμούν να δουν πέρα από το παραπέτασμα των γρήγορα εναλλασσόμενων γεγονότων του σήμερα. Μας καλεί να κάνουμε μια παύση για να συγκρίνουμε, να αναλύσουμε αλλά και να διαλογιστούμε.

Η ποίηση του κ. Κοκόση δεν είναι ασφαλώς εύκολη. Είναι απαιτητική διότι χρειάζεται επιπρόσθετη μελέτη για να κατανοηθούν σε βάθος τα ευδιάκριτα αλλά και τα επιμελώς κρυμμένα νοήματά της. Οι εικόνες που αποτυπώνονται δεν μπορούν εύκολα να προσπεραστούν. Δεν προσφέρει η ποίηση του πολύπειρου διπλωμάτη την τέρψη των αισθήσεων μέσω της ανάλαφρης ανάγνωσης των στίχων της.

Η ωραιότητα της ποίησης του κ. Κοκόση, προκύπτει σε δεύτερο και συχνά σε τρίτο χρόνο, όταν η επανάληψη της ανάγνωσης σε οδηγεί στον αναστοχασμό και την σοβαρή έρευνα των λέξεων, των εννοιών και των ιστορικών γεγονότων που ως εργαλεία μεταχειρίζεται για την δέουσα αποτύπωση του σκοπού της.

Ο σκοπός της μικρής αυτής ποιητικής συλλογής, είναι η ανάγκη της συνειδητοποίησης του στίγματος του εαυτού μας, της προσωπικότητάς μας, σε σχέση με το περιβάλλον μας. Μέσω της παρουσίασης των παθών και του καταποντισμού των κενών επιδιώξεων, της φαυλότητας, της ραθυμίας και των άλλων τόσων ανάξιων ανθρώπινων συμπεριφορών, επέρχεται ο προβληματισμός.

Η ποιητική συλλογή του κ. Κοκόση μας υπενθυμίζει πολλά. Πρώτον, ότι ουκ εν τω πολλώ το ευ. Λέει λόγια λίγα και καλά. Καλά, επειδή είναι χρήσιμα. Καλά, επειδή απαιτούν ώρες επιπρόσθετης μελέτης. Θίγονται τα ενδόμυχα μας συναισθήματα, οι κρυφές μας ατζέντες, οι κακοδοξίες μας και οι αβλεψίες μας. Δεύτερον, όλα παρουσιάζονται μέσα από έναν ιστορικό (κυρίως) μανδύα φιλοσοφικών αναφορών που προσπαθούν να διεγείρουν αλλά και να ψαύσουν το όποιο κύτταρο πνευματικής αντίστασης και ενάργειας μας έχει απομείνει. Τρίτον, ο συγγραφέας, εν πλήρη συντομία και συγγραφική καλαισθησία, σκιαγραφεί με αξιοθαύμαστη επιτυχία την… αποτυχία των ιδιοτελών σκοπών και ψέγει τις άτοπες (έως μωρές) απαιτήσεις που ενίοτε έχουμε για επιτυχή έκβαση των προσπαθειών μας ενώ δεν έχει προηγηθεί εκ μέρους μας ουδεμία προετοιμασία περί τούτου.

Μια από τις πιο «δυνατές» στιγμές της συλλογής, αποτελεί το ποίημα με τίτλο «Αμφιθυμίας εγκώμιο». Πρόκειται για ένα αποκαλυπτικό ποίημα που στηλιτεύει με άτεγκτο τρόπο τον “apolitic” άνθρωπο του σήμερα, που καταλήγει ουσιαστικά να μην ενδιαφέρεται για κανένα απολύτως κοινό πρόβλημα. Μνημονεύεται η αειθαλής ρήση του Σόλωνος συμπλεκόμενη όμως μέσα στο πλαίσιο των καβαφικών «Τειχών» δίνοντας με τον πιο εύηχο τρόπο το αληθινό στίγμα της τρέχουσας κοινωνικής παραφωνίας.

Δείγμα γραφής:

Προδιαγεγραμμένο

Πάνω ο ήλιος παντοδότης,

ολόγυρα η αύρα ζείδωρη

κι απύθμενα αποθέματα ευτυχίας

για μια λαμπρότατη, ευέλπιδα πορεία.

Έτσι πλησίστιος ξεκίνησες, ακάθεκτος.

Τί, τάχατες, περίμενες στο τέλος

αφού για όλα αυτά εσύ διόλου δεν εκόπιασες;

 

* Ο Μιχάλης Μελετίου είναι βιολόγος και συγγραφέας.

Πηγή: Fractal, η γεωμετρία των ιδεών

Prague Writers’ Festival examines powerful human emotion: fear

The 25th Prague Writers’ Festival, which brings together prominent writers and thinkers from around the world, will address a particularly hot topic this year – fear : fear to know oneself, fear of occupation, fear of change. On the eve of the festival (November 6-9) Miroslav Krupička spoke to its president Michael March about the main theme and this year’s participants.

“Fear is ever-present. Continue reading “Prague Writers’ Festival examines powerful human emotion: fear”

Το Μακρύ Ταξίδι του Αχιλλέα – Κριτική

Παντού ξένοι

Μέσ’ από ψυχαναλυτικές συνεδρίες και μια ανάκριση, σε συνέχειες, σε αστυνομικό τμήμα, ο διπλωμάτης Κωνσταντίνος Κοκόσης (γεν. 1951), παρουσιάζει την ιστορία του Αχιλλέα, πολιτικού πρόσφυγα από την Τσεχία. Ο παππούς αντάρτης στο βουνό, έφυγε χώρια από την οικογένειά του το 1949 και επέστρεψε, χαρακτηρισμένος από το κόμμα ως «ρεβιζιονιστής», το 1968. Ο γιος, μεγαλωμένος σε οικοτροφείο, έγινε αργότερα πειθήνιο κομματικό στέλεχος. Κι ο εγγονός, γεννημένος στο Ζάμπερκ, ορφανεμένος από μάνα, που τον υπεραγαπούσε, σε εφηβική ηλικία, τώρα, στα 30 πια, το μόνο που του μένει ως διέξοδος είναι να πάει να βρει την παιδική του φίλη στην απέναντι πλευρά της λίμνης των Πρεσπών.

Continue reading “Το Μακρύ Ταξίδι του Αχιλλέα – Κριτική”

Ιχνηλατώντας τη σύγχρονη τσεχική λογοτεχνία

Στην προσπάθεια να προσδιορισθούν τα στοιχεία ταυτότητας της λογοτεχνίας της Τσεχίας (ή, μέχρι πριν 20 χρόνια, της Τσεχοσλοβακίας) δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη μόνο οι ιδιοτυπίες του κεντροευρωπαϊκού χώρου όπως για παράδειγμα η έντονη παρουσία του αυστρογερμανικού παράγοντα, αλλά κύρια να αναζητηθούν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά-ακόμα και με σλαβογενείς αναγωγές- ώστε να οριοθετηθεί σχηματικά η τσεχική προσωπικότητα στην πρόσφατη ιστορία. Έτσι, υπεισέρχονται τόσο τα ευρωπαϊκά συστατικά όσο και οι ειδικότερες ιδιοτυπίες όπως ξεκάθαρα άλλωστε ξεπηδούν μέσα από τη λογοτεχνία και τις καλές τέχνες της χώρας.
Continue reading “Ιχνηλατώντας τη σύγχρονη τσεχική λογοτεχνία”